Амны салстын афт гэж юу вэ?
Амны хөндийд гардаг цайвар шархыг афт (aphthae) гэнэ. Дугариг, зууван хэлбэртэй, дотогш бага зэрэг хонхойсон суурьтай, цайвар шаргал өнгөрөөр хучигдсан байдаг. Уруул, хацрын дотор талд ихэвчлэн гарах бөгөөд хэл, тагнай, буйлан дээр ч гарч болно. Дахилт ихтэй, жилд 2-3 удаа гарах нь элбэг. Өвдөлт ихтэй хэдий ч, ихэвчлэн богино хугацаанд (7-14 хоног) аяндаа эдгэрдэг.
Афт гарахад нөлөөлдөг сэдрээгч хүчин зүйлс
Афт шарх гарах шалтгаан нь тодорхой бус боловч үндэс суурь нь биеийн дархлаа буурах явдал юм. Мөн эмэгтэйчүүд илүү өвчлөмтгий байдаг нь дааврын хүчин зүйлстэй холбоотой.
- Сөрөг стресс, нойргүйдэл, ажлын ачаалал
- Амны салстын гэмтэл ( хазах, шүдний эмчилгээ, хатуу сойз)
- Эрдэс, амин дэм дутагдал (Витамин В12, төмөр, фолийн хүчил гм)
- Зарим хүнс ба хүнсний харшил (шоколад)
- Сарын тэмдгийн мөчлөг ба дааврын өөрчлөлт
- Зарим эм химийн бодис (ам зайлагч, шүдний оо) зэрэг болно.
- Мөн дархлааны өөрчлөлттэй холбоотой суурь өвчнүүд болон ДОХ-ын үед афт гарах нь олон.
Эмчилгээ
Ихэнх хүмүүст цөөн, жижиг шарх үүсдэг тул эмчид үзүүлэх, тусгайлан эм хэрэглэх шаардлагагүй, аяндаа эдгэрнэ. Харин өвдөлтийг багасгахын тулд хэт халуун, хурц амтлагчтай, шорвог хоол идэхээс зайлсхийх хэрэгтэй болов уу. Мөн шингэн зүйл уухад их өвддөг тул цай, ундааг гуурсаар уувал өвдөхгүй.