Бид бүгд дасгал хөдөлгөөн хүний биед сайнаар нөлөөлдөг гэдгийг мэднэ. Тэгвэл дасгал хөдөлгөөн уур бухимдал, сэтгэл санааны таагүй байдал цаашлаад стресст ч нөлөөлдөг гэдгийг та мэдэх үү?
Дасгал хөдөлгөөн сэгэцийн эрүүл мэндэд ямар нөлөөтэй вэ?
Дасгал нь зөвхөн аэробикийн хүчин чадал, булчингийн хэмжээтэй холбоотой биш юм. Мэдээжийн хэрэг, дасгал нь таны бие махбодийн эрүүл мэнд, бие бялдрын хөгжлийг сайжруулж, биеийн галбирыг засах, урт наслахад тусална. Гэхдээ энэ нь ихэнх хүмүүсийг идэвхтэй байлгахад нөлөөлдөг зүйл биш юм. Байнга дасгал хийдэг хүмүүс сайхан мэдрэмжийг авдаг тул дасгал хөдөлгөөнийг байнга, тогтмол хийх хандлагатай байдаг. Тэд өдрийн турш илүү эрч хүчтэй, сайн унтаж амардаг, илүү хурц ой санамжай, өөрсдийгөө болон амьдралаа илүү тайван, эерэгээр мэдэрдэг. Тиймээс дасгал хөдөлгөөн нь сэтгэцийн эрүүл мэндийн олон янзын бэрхшээлийг шийдэх хүчтэй эм юм.
Тогтмол дасгал хийснээр сэтгэлийн хямрал, түгшүүр, стресст олон төрлийн эерэг нөлөө үзүүлдэг. Энэ нь таныг тайвшруулах, ой санамжийг сайжруулах, илүү сайн унтаж амрахад тусалж, сэтгэлийн хөдөлгөөнийг дээшлүүлдэг. Үүний ач тусыг хүртэхийн тулд та заавал фитнес фанат байх албагүй. Судалгаанаас харахад бага зэргийн дасгал хийснээр өөрчлөлт гарах болно. Таны нас, биеийн тамирын түвшин ямар байхаас үл хамааран дасгал хөдөлгөөнийг өөрийн сэтгэцийн эрүүл мэндээ хамгаалах хүчирхэг хэрэгсэл болгон ашиглах боломжтой.
Дасгал ба сэтгэлийн хямрал
Судалгаанаас харахад дасгал нь хөнгөн ба дунд зэргийн хямралыг антидепрессант эм шиг үр дүнтэй эмчилдэг бөгөөд мэдээжийн хэрэг гаж нөлөөгүй. Үүний нэг жишээ нь Харвардын Нийгмийн эрүүл мэндийн сургуулийн судалгаагаар хүн өдөрт 15 минут гүйх эсвэл нэг цаг алхах нь сэтгэлийн хямралыг 26% бууруулдаг болохыг тогтоожээ. Сэтгэлийн хямралын шинж тэмдгийг намдаахаас гадна дасгалын хуваарийг сахин мөрдөх нь тус байдал дахин давтагдахаас урьдчилан сэргийлэх боломжтой болохыг мөн судалгаагаар тогтоожээ.
Дасгал нь хэд хэдэн шалтгааны улмаас сэтгэлийн хямралын хүчтэй тэмцэгч юм. Хамгийн чухал нь тархины бүх төрлийн өөрчлөлт, түүний дотор мэдрэлийн өсөлт, тайван, сайн сайхан байдлыг мэдрүүлэх шинэ үйл ажиллагааны хэлбэрийг дэмждэг. Түүнчлэн таны тархийг эрчим хүчээр хангаж, сайхан мэдрэмж төрүүлдэг эндорфин, химийн хүчтэй бодисуудыг тарааж өгдөг. Эцэст нь дасгал нь анхаарал сарниулах чадвартай тул сэтгэлийн хямралыг тэжээдэг сөрөг бодлуудын циклээс гарах боломжийг танд олгоно.
Дасгал ба сэтгэлийн түгшүүр
Дасгал нь сэтгэлийн түгшүүрийн эсрэг байгалийн, үр дүнтэй эмчилгээ юм. Энэ нь сэтгэлийн түгшүүр, стрессийг бууруулж, бие махбодийн болон оюун санааны эрч хүчийг нэмэгдүүлж, эндорфин ялгаруулснаар сайн сайхан байдлыг нэмэгдүүлнэ. Хамгийн энгийн нь та мөнхийн хөдөлгөөнийг мэдрэх. Хөдөлж буй бүх зүйл танд тусалж чадна.
Хөл чинь газар цохиж буй мэдрэмж, амьсгалах хэмнэл эсвэл салхины зөөлөн илбэх мэдрэмжийг анзаарахыг хичээ. Анхаарлаа төвлөрүүлж, дасгал хийж байхдаа ямар мэдрэмж төрдөгийг мэдрэхийг хичээх нь илүү үр дүнтэй.
Дасгал хөдөлгөөн ба стресс
Стресст орсон үед биед чинь ямар мэдрэмж төрдөгийг та анзаарч байсан уу? Таны булчингууд, ялангуяа нүүр, хүзүү, мөрөнд чинь хурцадмал байдал үүсч, нуруу, хүзүү, толгой хөшиж өвдөхөд хүрдэг. Та цээжиндээ чангарч, цохилт өгөх, булчин чангарах мэдрэмж, нойргүйдэл, зүрх цээж хорсох, гэдэс өвдөх, гүйлгэх, байнга шээх зэрэг асуудалтай тулгарч магадгүй юм. Эдгээр бүх бие махбодийн шинж тэмдгүүдийн сэтгэлийн түгшүүр, таагүй байдал нь эргээд илүү их стрессийг бий болгож, оюун ухаан, бие махбодийн хооронд таагүй цикл үүсгэдэг.
Дасгал хийх нь энэ мөчлөгийг таслах үр дүнтэй арга юм. Тархинд эндорфиныг ялгаруулахаас гадна бие махбодийн үйл ажиллагаа нь булчинг тайвшруулж, бие махбодийн хурцадмал байдлыг намдаах болно. Бие болон оюун ухаан нь хоорондоо маш нягт холбоотой байдаг тул таны бие илүү сайжирсан үед таны бодол ч бас өөрчлөгдөх болно.
Дасгал хөдөлгөөний сэтгэцийн эрүүл мэндэд нөлөөлөх бусад ашиг тус
Хурц ой санамж, сэтгэлгээ: Таныг илүү сайн мэдрэмжтэй болгодог эндорфинууд нь анхаарлаа төвлөрүүлж, ажил үүргээ гүйцэтгэхэд тусална. Дасгал нь тархины шинэ эсийн өсөлтийг өдөөж байдаг.
Өөртөө итгэх итгэл өндөр: Тогтмол үйл ажиллагаа гэдэг нь таны оюун ухаан, бие махбодь, сэтгэлд оруулсан хөрөнгө оруулалт юм. Зуршил болсон үед энэ нь өөрийгөө үнэлэх мэдрэмжийг өдөөж, таныг хүчтэй, хүчирхэг нэгэн болгож чадна. Та өөрийнхөө гадаад төрхийг илүү сайн мэдэрч, жижиг дасгалын зорилгоо биелүүлж амжилтанд хүрэх мэдрэмжийг мэдрэх болно.
Унтах нь дээр: Өглөө эсвэл үдээс хойш дасгалын хэмнэл нь таны унтах хэв маягийг зохицуулахад тусалдаг. Хэрэв та шөнийн цагаар дасгал хийхийг илүүд үздэг бол йог эсвэл зөөлөн сунгах зэрэг тайвшруулах дасгалууд нь нойрыг дээшлүүлэхэд тусалдаг.
Илүү их энерги: Өдөрт хэдхэн минут дасгал хийхэд илүү их эрч хүч олж авах тул дасгалаа нэмэгдүүлээрэй.
Илүү хүчтэй, уян хатан байдал: Амьдралд сэтгэцийн болон сэтгэл хөдлөлийн бэрхшээлтэй тулгарвал дасгал хөдөлгөөн нь түүнийг даван туулахад туслах болно. Тогтмол дасгал хийснээр таны дархлааг сайжруулж, стрессийн нөлөөллийг бууруулна.
Дасгал хөдөлгөөний сэтгэцийн эрүүл мэндэд үзүүлэх ач тусыг олж авах нь таны бодож байснаас хамаагүй амархан
Цаг завгүй өдрөөсөө эхлээд биеийн тамирын зааланд дасгал хийх, хөлрөх, эсвэл хэдэн км гүйх цаг гаргах шаардлагагүй. Долоо хоногт таван удаа 30 минутын хугацаатайгаар дунд зэргийн дасгал хийснээр та бие махбодийн болон сэтгэцийн эрүүл мэндийн ашиг тусыг олж авах боломжтой. 15 минутын хоёр эсвэл бүр 10 минутын гурван дасгал нь бас сайн үр дүн өгөх боломжтой.
Бага зэрэг идэвх зүтгэл нь юу ч үгүй байснаас дээр юм
Хэдэн минутын биеийн тамирын дасгалууд огт байхгүй байснаас дээр. 15, 30 минутын дасгал хийх цаггүй бол, эсвэл бие чинь 5, 10 минутын дараа завсарлага ав гэж хэлвэл энэ нь бас болно. 5, 10 минутын хугацаатайгаас эхэлж, цагаа аажмаар нэмэгдүүлээрэй. Илүү их дасгал хийх тусам та энерги ихтэй байх болно. Гол нь ихэнх өдрүүдэд бага зэрэг хөдөлгөөнтэй байх явдал юм.
Судалгаанаас харахад дунд зэргийн дасгал хийх нь ихэнх хүмүүст хамгийн тохиромжтой байдаг. Дунд зэргийн гэдэг нь:
Амьсгалахад ердийнхөөс бага зэрэг хүндээр амьсгалж байгаа гэсэн үг. Жишээлбэл, та алхаж буй хамтрагчтайгаа чатлах боломжтой байх
Таны хөдлөхөд бие чинь илүү дулаан байх болно, гэхдээ хэт халсан эсвэл хэт их хөлс биш
Биеийн тамирын заал шаардахгүйгээр хөдөлгөөн хийх хялбар арга
Иог эсвэл дугуй унах: Цагийг зугаатай өнгөрөөх, эрүүл мэнддээ анхаарахад 30 минут хангалттай
Таны гэр дотор болон эргэн тойронд: Байшинг цэвэрлэж, машинаа угааж, хашаа, цэцэрлэгт хүрээлэнгээ цэвэрлэх
Ажил руугаа алхах: Жолооны ард суухаас илүүтэй дугуй унах эсвэл алхах, бүх лифтийг хааж, шатаар гарах боломжтой газартай танилцах, автобусны буудал руу алхах, дэлгүүр эсвэл оффис руугаа алхах.
Гэр бүлийнхэнтэйгээ: Гэр бүлээрээ идэвхитэй хөдөлгөөнтэй байх
Өдөр тутмын амьдралынхаа хөгжилтэй хэсгийг дасгал хийж өнгөрүүлэх
