Хэн нэгэн танд ямар нэгэн байдлаар муу зүйл хийх үед та үүнийг байн бодож, уур хилэндээ бачууран шаналж магадгүй. Ийм мэдрэмж төрөх нь түгээмэл үзэгдэл боловч уучилж чадахгүй байх нь өөрт хамгийн их хор хөнөөл учруулж байдаг.
Хэн нэгнийг уучлах, уучлал гэж яг юуг хэлэх вэ?
- Юу болсныг мартах
- Таагүй зүйлээс үүссэн сэтгэлийн шарх нь тийм ч том асуудал биш
- Харилцаагаа эргэн сэргээх
Бодит байдал дээр уучлал гэдэг нь уур хилэн, гомдол, өшөө хорслоо орхихын нэр юм. Болж өнгөрсөн зүйл бол өнгөрсөн л зүйл гэдгийг, хүмүүс алдаа гаргадаг гэдгийг хүлээн зөвшөөрч, өрөвдөх, энэрэх сэтгэл төрүүлэх явдал юм.
Та хэн нэгнийг уучлахад бэлэн гэж бодож байгаа ч хаанаас эхлэхээ мэдэхгүй байна уу?
Олон хүмүүс уучлалыг тухайн хүнд тусалдаг зүйл гэж боддог ч энэ нь яг үнэндээ өөрт хамгийн их ашиг тусаа өгдөг зүйл.
Уучлал, өршөөл нь эдгэрхэд тусална
Гомдоод л суугаад байвал уур бухимдлыг өдөөж, сэтгэлийн амар амгаланг олоход бэрх. Уучилж чадахгүй үед сэтгэлийн шарх эдгэрэхгүй.
“Уучлахдаа та хэн нэгний хийсэн үйлдэл буруу биш байсан гэж хүлээн зөвшөөрөхийг хэлэхгүй. Харин гацсан, шийдэгдээгүй сэтгэлийнхээ ачааг хаяхаар шийдэж буйг хэлнэ” гэж Калифорнийн Сан Диего хотын эмч Ким Эгел тайлбарлажээ.
“Уучлал нь өвдөлтийг намдааж, зүрх сэтгэлийг гэрэлтүүлэх боломжийг олгодог”
Таны амьдралын бүхий л зүйлсийг нураахаас өмнө уур хилэнгээсээ салах боломж бол уучлал юм.
Уучлал харилцаанд нөлөөлдөг
Таныг гомдоосон хүнд уурлаж бухимдах нь зөвхөн тэр хүнтэй харьцах харилцаанд нөлөөлөхгүй. Өс хонзон, уур уцаар эцэстээ бусад харилцаанд хальж нөлөөлж болно. Дараах зүйлс байж болно. Үүнд:
Хайртай хүмүүстэйгээ хамт байх хугацаа богиносох
Дахин итгэхийн төлөө тэмцэл
Шинэ харилцаа холбоо тогтооход бэрхшээлтэй байх зэрэг.
Уур хилэнгийн оронд өрөвч, энэрэнгүй сэтгэлээр хайрласнаар ойр тойрны хүмүүстээ хандах эерэг мэдрэмжийг нэмэгдүүлэхэд тусална.
Уучлах нь эрүүл мэндэд тустай
Уучлах нь сэтгэл хямралыг бууруулахад тусалдаг гэж 2016 оны нэгэн судалгаагаар баталжээ. Ингэснээр эрүүл мэндийн хувьд дараах эерэг үр дагаварт хүрнэ.
Цусны даралт буурах
Сэтгэлийн түгшүүр буурах
Илүү сайн унтаж амрах
Өөрийгөө үнэлэх үнэлэмж сайжрах
Уучлалт дараах асуудлуудаас ангижрахад тусална
Стресс
Булчингийн хурцадмал байдал
Зүрхний асуудал
Дархлаа буурах
Эндээс уучлал нь биеийн болон сэтгэлийн эрүүл мэндэд онцгой ач хобогдолтой гэдэг нь харагдаж байна. Мэдээж харилцаанд ч эерэгээр нөлөөлнө.
Уучлал нь эвлэрэхэд тусална
Нэгдүгээрт, харилцаа хобоогоо сэргээсэн ч сэргээгээгүй ч та хэн нэгнийг уучилж чадна. Үнэн хэрэгтээ бүгд л алдаа гаргадаг. Хайртай хүн чинь чамайг гомдоовол түүнийг уучилснаар харилцаагаа сэргээх, сайжруулах үүд хаалга нээгдэх юм.
Уучлал нь ихэнх тохиолдолд санамсаргүй, өчүүхэн зүйл таныг хэрхэн гомдоосныг ойлгоход тусалдаг. Энэ нь суралцах, өсөх боломжийг олгохоос гадна харилцааг тэр дор нь засч залруулахгүй байж болох ч сайн эхлэл болно.
Та бэлэн үү?
Хэрэв нэн даруй уучилж, өршөөж чадахгүй юм шиг санагдвал зүгээр дээ. Сэтгэлийн амар амгаланг олоход хэсэг хугацаа шаардагдана.
Өршөөл, уучлалын тухайд үнэн зөв байх нь зайлшгүй чухал юм. Та өвдөлт, уур хилэнгээ тэвчсэн хэвээр байгаа хэрнээ албадан уучлах нь хэнд ч ашиг тусаа өгөхгүй. “Өөрийгөө буруу зүйл хийхийг албадах нь таны дотоод үнэнтэй зөрчилдөөн үүсгэж болзошгүй юм” гэж Эгел эмч хэлжээ.
Эдгээр асуултыг өөрөөсөө асуух нь уучлахад бэлэн байгаа эсэхийг тодорхойлоход тусална
Би үүнийг хэний төлөө хийж байгаа юм бэ?
Өршөөл бол дотоод сэтгэлийн ажил бөгөөд хоёр өөр шалтгаанаар үнэн болдог.
Та уучлалыг хөдөлгөөнд оруулсан
Энэ нь голчлон танд зориулагдсан
Нөхцөл байдлын талаар мэддэг дотны хүмүүс тань уучлахыг уриалж магадгүй юм. Эцэст бусдын зөвлөгөөний дагуу гомдол тээж байсан ч ийм шийдвэр гаргах хэрэгтэй болно. Энэ төрлийн уучлал нь бухимдал, шаналалыг тайлж чадахгүй аж.
Надад хэтийн төлөв байна уу?
Шударга бус байдал, урвалтын дараах хүнд хэцүү сэтгэл зүйн байдал бодит, хэвийн л зүйл. Эдгээр мэдрэмжүүд эхэн үедээ нэлээд өвдөлттэй байж болно. Зарим тохиолдолд нөхцөл байдлыг объектив линзээр харахад ч тусална.
Муу муухай, буруу үйлдлийг эргэн санах нь нөгөө хүнийг шийтгэх эсвэл тэднийг зовоох хүсэл төрүүлдэг үү? Эсвэл болсон явдалд олон нарийн төвөгтэй хүчин зүйл нөлөөлсөн байж болохыг хүлээн зөвшөөрч чадах уу?
Сэтгэлийн шархтай хүмүүс ихэвчлэн өөрсөддөө өвчин шаналал үүсгэдэг гэдгийг хүлээн зөвшөөрөх нь өрөвдөж энэрэх сэтгэлийг төлөвшүүлэхэд тусална. Бодит үйл явдал эсвэл урвалтын тухай таагүй дурсамжууд таныг сэтгэлийн хямралд оруулдаг уу гэдгийг бас бодох хэрэгтэй. Хэрэв таны өвдөлт сүүлийн шалтгааны улмаас үүдэлтэй бол уучлахыг сонгох нь эдгээр дурсамжаа орхиход тусална.
Би уучлахад шаардлагатай арга хэмжээг авахад бэлэн байна уу?
Уучлах нь танаас тодорхой хэмжээний зүтгэл шаарддаг. Та зүгээр л “Би чамайг уучиллаа” гэж хэлээд болчих амархан зүйл биш. Ядаж уучлал тань утга учиртай байхыг хүсч байгаа бол…
Хэн нэгэн яагаад тийм зүйл хийснийг та хэзээ ч ойлгохгүй байж магадгүй. Гэхдээ уучлал танаас уур хилэн, зовлон шанлалаасаа салахад тусална.
Уучлал нь ихэвчлэн нөхцөл байдлын талаар тодорхой ойлголт бий болгохыг шаарддаг. Та өрөвдөх сэтгэлгүйгээр уучилж чадахгүй.
Хэрхэн бэлтгэх вэ
Эдгээр асуултыг өөрөөсөө асуусны дараа үнэхээр бэлэн байгаа эсэхээ шалгах хэд хэдэн нэмэлт алхамыг хийж болно.
Мэдрэмжийнхээ талаар ярилцах
Та хэн нэгнийг уучлахаасаа өмнө болсон зүйлийн талаархи мэдрэмжээ үгээр илэрхийлэхээ мартуузай. Энэ талаар итгэдэг хүнтэйгээ ярилцаарай. Юу болсон талаар бүх нарийн ширийн зүйлийг тоочихыг хүсэхгүй байгаа ч энэхүү дэмжлэгийн систем уучлалд чухал үүрэг гүйцэтгэж чадна.
Зөвлөгөө: Хэрэв танд энэ хэцүү байгаа бол бясалгал хийж үзээрэй. Энэ нь нэг шөнийн дотор бүхнийг өөрчлөхгүй ч зөв зам руу хөтлөх болно.
Гэрэл гэгээтэй талыг нь олж харах
Хэн нэгэн таныг гомдоовол та нөхцөл байдлыг л бодно. Шаналал, уур хилэнгээ түр хойш тавиад яагаад гэдгийг нь судалж үзээрэй. Ямар нэгэн шалтгаан байж л таараа. Цаг хугацаа өнгөрөхөд та олж мэдсэн зүйлээ таних илүү их сэтгэлийн орон зайтай болж магадгүй юм.
Эхлээд жижиг зүйлсийг уучлаарай
Хэрэв шархлуулсан томоохон гомдлыг уучлах асуудал тулгарвал хэт хичээхгүйгээр өөрийгөө энэрэх цаг гарга. Тэмцэх нь ердийн зүйл боловч та өдөр тутмын амьдралдаа тогтмол уучлах цэг бий болгох нь чухал юм. Уурлаж бухимдахын оронд энэрэн нигүүлсэхүйн дадлыг хэрэгжүүлээрэй.
Өөрийгөө уучлаарай
Хүмүүс болсон явдлын төлөө өөрсдийгөө буруутгаж, өршөөлийн төлөө тэмцдэг. Өөрийгөө өрөвдөх, өөрийгөө уучлах нь хэн нэгнийг уучлах гэж оролдохоосоо өмнө хийх ёстой зүйл. Өөрийгөө буруутгах нь уучлалд саад болж магадгүй эсэхийг бодох нь чухал юм. Өршөөл, уучлал нь чамаас эхэлж чам дээр төгсдөг.
Дараах энгийн зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлээрэй
Захидал бичих
Хэрэв та уучилсан хүнтэйгээ нүүр тулан уулзахаас зайлсхийхийг хүсч байвал захидал бичих нь мэдрэмжээ илэрхийлэх сайн арга. Та захидлыг зөвхөн өөрийнхөө ашиг тусын тулд бичиж, өгөх хүсэл төрөх хүртлээ хадгалж болно.
Өөрийн мэдрэмжийг өөр хэн нэгэнтэй хуваалцаарай
“Өршөөл, уучлалыг илэрхийлэхэд хэцүү бөгөөд энэ нь эдгэрэлтийн процесст томоохон саад болж болох юм” гэж Эгел эмч тайлбарлав. Гэхдээ та уучлахын тулд хэн нэгэнтэй солилцоо хийх шаардлагагүй. Нэгэнт уучлахаар шийдсэн бол та шийдвэрээ өөр хэн нэгэнтэй, тухайлбал хайртай ххүмүүс, итгэлтэй нөхөд, нөхцөл байдлыг ойлгодог хүн, сэтгэл зүйчтэй ч хуваалцах замаар дуусгах боломжтой. Эсвэл уучлах шийдвэрээ тэмдэглэж болно.
Судлаачдын боловсруулсан хөтөлбөрийг дагах
Уучлалыг хэрэгжүүлэх нь хэцүү байх болно. Уучлах гэж тэмцэх нь ойлгомжтой, гэхдээ та үүнийг ганцаараа хийх шаардлагагүй. Шинжлэх ухааны судалгаанд суурилсан өршөөлийн хөтөлбөрүүд, шаардлагатай үе шатуудыг хэрэгжүүлж, зааварчилгаа өгөх боломжтой.
Уучлал таныг цааш үргэлжлүүлэн урагшлах боломжийг олгодог
Уучлал таныг цааш үргэлжлүүлэн урагшлах боломжийг олгодог. Уучлалыг хэрэгжүүлснээр дараах зүйлсийг бий болгоход тусална.
Амьдралын сайн сайхан зүйл дээр анхаарлаа төвлөрүүлнэ
Энэрэл, өрөвдөх сэтгэл нь сайн сайхан зүйлийг анзаарахад тань тусална. Хэрэв таныг шархлуулсан зүйлээс ямар нэгэн эерэг зүйл олж харсан бол нуранги дундаас тэр цэцгийг хайж олох дадал зуршилтай болжээ. Бүх зүйл утга учиртай эсвэл хувь тавилан гэж итгэх шаардлагагүй. Амьдралд юу ч тохиолдсон та утга учир, сайн сайхнаа олж чадна.
Сэтгэлийн эрүүл мэндийг насан туршийн зорилго болго
Бусдыг өрөвдөх сэтгэлээ бэхжүүлэх нь ирээдүйд үүсч болох хүнд хэцүү нөхцөл байдлыг даван туулахад туслах болно. Амьдрал урт бөгөөд шударга бус явдал цөөнгүй. Сэтгэлийн дархлаа нь сэтгэлийн дарамтанд тэсвэртэй байхад тусалдаг.
Өөрийнхөө аз жаргалын төлөө ажилла
Хэн нэгэн хүнд хийсэн буруу зүйлдээ хамсаж суугаа нь гарцаагүй. Өнгөрснийг бодож суухын оронд туршлагаас сурч мэдсэн зүйлээ ашиглан сайхан ирээдүйг бүтээгээрэй. Уучилж өршөөх нь хамгийн сайн сайхан, баяр баясгалан, амар амгаланг олоход тусална.
Эх сурвалж: healthline
